Co Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu zmienia w instytucjach finansowych?
Zgodnie z Ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, instytucje finansowe są zobowiązane do wprowadzenia środków bezpieczeństwa finansowego poprzez wdrożenie wewnętrznej procedury anonimowego zgłaszania naruszeń przepisów wspomnianej ustawy.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jakie instytucje zobowiązane są do wprowadzenia procedury anonimowego zgłaszania naruszeń
- Jak wdrożyć taką procedurę zgodnie z ustawą
- Jakie kary nałożone zostaną na instytucje, które nie dopełnią obowiązku ustawowego
Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu – kogo dotyczy i co wprowadza?
Jakie instytucje zobowiązane są do wprowadzenia procedury anonimowego zgłaszania naruszeń
Zgodnie z artykułem 2. 1. Ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu instytucjami zobowiązanymi do wprowadzenia procedury anonimowego zgłaszania naruszeń są:
- banki krajowe, oddziały banków zagranicznych, oddziały instytucji kredytowych, instytucje finansowe mające siedzibę na terytorium RP oraz oddziały instytucji finansowych niemających siedziby na terytorium RP;
- spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe oraz Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa;
- krajowe instytucje płatnicze, krajowe instytucje pieniądza elektronicznego; oddziały unijnych instytucji płatniczych, oddziały unijnych i zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego, małe instytucje płatnicze, biura usług płatniczych oraz agenci rozliczeniowi;
- firmy inwestycyjne, banki powiernicze oraz oddziały zagranicznych firm inwestycyjnych prowadzące działalność na terytorium RP;
- zagraniczne osoby prawne prowadzące na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską oraz towarowe domy maklerskie;
- spółki prowadzące rynek regulowany – w zakresie, w jakim prowadzą platformę aukcyjną;
- fundusze inwestycyjne, alternatywne spółki inwestycyjne; towarzystwa funduszy inwestycyjnych; zarządzający ASI, oddziały spółek zarządzających oraz oddziały zarządzających z Unii Europejskiej znajdujące się na terytorium RP;
- zakłady ubezpieczeń;
- Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A.;
- przedsiębiorcy prowadzący działalność kantorową;
- podmioty prowadzące działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług w zakresie: wymiany pomiędzy walutami wirtualnymi i środkami płatniczymi; wymiany pomiędzy walutami wirtualnymi; pośrednictwa w wymianie; prowadzenia rachunków;
Instytucje świadczące usługi prawne zobowiązane są do wprowadzenia procedury anonimowego zgłaszania naruszeń
- notariusze w zakresie czynności dokonywanych w formie aktu notarialnego, obejmujących: przeniesienie własności wartości majątkowej, w tym sprzedaż, zamianę lub darowiznę ruchomości lub nieruchomości; zawarcie umowy działu spadku; zniesienia współwłasności; dożywocia; renty w zamian za przeniesienie własności nieruchomości oraz o podział majątku wspólnego; przeniesienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu; prawa użytkowania wieczystego oraz ekspektatywy odrębnej własności lokalu; wniesienie wkładu niepieniężnego po założeniu spółki; zawarcie umowy dokumentującej wniesienie lub podwyższenie wkładów do spółki albo wniesienie lub podwyższenie kapitału zakładowego; przekształcenie lub połączenie spółek; zbycie przedsiębiorstwa; zbycie udziałów w spółce;
- adwokaci, radcowie prawni, prawnicy zagraniczni, doradcy podatkowi w zakresie, w jakim świadczą na rzecz klienta pomoc prawną lub czynności doradztwa podatkowego dotyczące: kupna lub sprzedaży nieruchomości; przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa; zarządzania środkami pieniężnymi, instrumentami finansowymi lub innymi aktywami klienta; zawierania umowy o prowadzenie rachunku bankowego, rachunku papierów wartościowych lub wykonywania czynności związanych z prowadzeniem tych rachunków; wnoszenia wkładu do spółki kapitałowej lub podwyższenia kapitału zakładowego spółki kapitałowej; tworzenia, prowadzenia działalności lub zarządzania spółkami kapitałowymi lub trustami;
Pozostałe instytucje zobowiązane są do wprowadzenia procedury anonimowego zgłaszania naruszeń
- doradcy podatkowi oraz biegli rewidenci;
- przedsiębiorcy świadczący usługi polegające na: tworzeniu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej; pełnieniu funkcji członka zarządu lub umożliwianiu innej osobie pełnienia tej funkcji lub podobnej funkcji w osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej; zapewnianiu siedziby, adresu prowadzenia działalności lub adresu korespondencyjnego oraz innych pokrewnych usług osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej; działaniu lub umożliwieniu innej osobie działania jako powiernik trustu, który powstał w drodze czynności prawnej; działaniu lub umożliwieniu innej osobie działania jako osoba wykonująca prawa z akcji lub udziałów na rzecz podmiotu innego niż spółka notowana na rynku regulowanym podlegającym wymogom dotyczącym ujawniania informacji zgodnie z prawem Unii Europejskiej lub podlegająca równoważnym standardom międzynarodowym;
- podmioty prowadzące działalność w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych;
- pośrednicy w obrocie nieruchomościami;
- operatorzy pocztowi;
- podmioty prowadzące działalność w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych, gier w karty i gier na automatach;
- fundacje w zakresie, w jakim przyjmują lub dokonują płatności w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 euro; bez względu na to, czy płatność jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, czy kilka operacji, które wydają się ze sobą powiązane;
- stowarzyszenia posiadające osobowość prawną w zakresie, w jakim przyjmują lub dokonują płatności w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 euro; bez względu na to, czy płatność jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, czy kilka operacji, które wydają się ze sobą powiązane;
- przedsiębiorcy w zakresie, w jakim przyjmują lub dokonują płatności za towary w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 euro; bez względu na to, czy transakcja jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, czy kilka operacji, które wydają się ze sobą powiązane;
- przedsiębiorcy w zakresie, w jakim prowadzą działalność polegającą na udostępnianiu skrytek sejfowych; oraz oddziały przedsiębiorców zagranicznych prowadzące taką działalność na terytorium RP;
- instytucje pożyczkowe.
Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu a procedura wewnętrzna – jak ją wdrożyć?
Wymienione instytucje zobowiązuje się do opracowania i wdrożenia wewnętrznej procedury anonimowego zgłaszania przez pracowników naruszeń.
Procedura anonimowego zgłaszania naruszeń określa:
- osobę odpowiedzialną za odbieranie zgłoszeń;
- sposób odbierania zgłoszeń;
- w jaki sposób ochronimy pracownika dokonującego zgłoszenia; zapewniając co najmniej ochronę przed działaniami o charakterze represyjnym, dyskryminacją lub innymi rodzajami niesprawiedliwego traktowania;
- sposób ochrony danych osobowych pracownika dokonującego zgłoszenia oraz osoby, której zarzuca się dokonanie naruszenia, zgodnie z przepisami o ochronie danych osobowych;
- zasady zachowania poufności w przypadku ujawnienia tożsamości osób zgłaszających naruszenia;
- rodzaj i charakter działań następczych podejmowanych po odebraniu zgłoszenia;
- termin usunięcia przez instytucje obowiązane danych osobowych zawartych w zgłoszeniach.
Przy opracowaniu i wdrażaniu wewnętrznej procedury anonimowego zgłaszani naruszeń, warto wziąć pod uwagę przepisy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii Europejskiej (tzw. Dyrektywa o ochronie sygnalistów).
Wspomniana dyrektywa zakłada stworzenie kanału wewnętrznego w organizacji. Kanał ten ma chronić tożsamość sygnalisty przed ujawnieniem. Umożliwia też poufną komunikację ze zgłaszającym oraz bezpieczne przechowywanie i archiwizowanie zgłoszeń i dokumentacji.
Akt prawny UE wymaga także, aby zgłaszający otrzymał potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia. odbiorca zgłoszenia ma na to 7 dni. Informację o podjętych lub planowanych działaniach wraz z uzasadnieniem należy przesłać w terminie do 3 miesięcy.
Celem Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii Europejskiej jest zapewnienie zgłaszającym ochrony przed szeroko rozumianymi działaniami odwetowymi. Na przykład: bezpodstawnemu zakończeniu stosunku pracy, odmowie przedłużenia stosunku pracy lub blokowaniu możliwości zatrudnienia u innych pracodawców. A także sabotowaniu ścieżki rozwoju kariery zawodowej czy podważeniu wiarygodności zgłaszającego.
Jakie kary nałożone zostaną na instytucje, które nie dopełnią obowiązku wynikającego z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu
Instytucje zobowiązane są do wprowadzenia procedury anonimowego zgłaszania naruszeń, które nie dopełnią obowiązkuwdrożenia wewnętrznej procedury anonimowego zgłaszania naruszeń przepisów z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu podlegają karze administracyjnej.
Zgodnie z Art. 150. 1. karami administracyjnymi są:
- publikacja informacji o instytucji obowiązanej oraz zakresie naruszenia przepisów ustawy przez tę instytucję w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych;
- nakaz zaprzestania podejmowania przez instytucję obowiązaną określonych czynności;
- cofnięcie koncesji lub zezwolenia albo wykreślenie z rejestru działalności regulowanej;
- zakaz pełnienia obowiązków na stanowisku kierowniczym przez osobę odpowiedzialną za naruszenie przez instytucję obowiązaną przepisów ustawy, przez okres nie dłuższy niż rok;
- kara pieniężna.
Sygnanet – anonimowy, bezpieczny i prosty w obsłudze system przyjmowania zgłoszeń od sygnalistów
Sygnanet to całkowicie anonimowe narzędzie umożliwiające zgłoszenie naruszeń zgodnie z Ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Pozwala chronić tożsamość zgłaszającego i umożliwia korespondencję bez naruszenia jego anonimowości.
Wygodny i prosty w obsłudze Sygnanet, podczas procesu rejestracji tworzy dedykowaną stronę internetową dla Twojej instytucji. Jej adres możesz udostępnić pracownikom i innym osobom wykonującym czynności na rzecz Twojej organizacji. Dedykowana strona dla pracowników służy do przekazywania anonimowych zgłoszeń i dalszej korespondencji z Tobą.
Ty jako organizacja otrzymasz dostęp do specjalnego panelu umożliwiającego odbiór wiadomości i korespondencję ze zgłaszającym, a także bezpieczną archiwizację zgłoszeń w postaci szyfrowanej.
Korzystanie z systemu Sygnanet nie wymaga żadnej wiedzy technicznej i jest proste w użyciu.
Pobierz ebook: Procedura anonimowego zgłaszania naruszeń – obowiązkowy środek bezpieczeństwa według Ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu
Te artykuły mogą być dla Ciebie przydatne: